Κοινωνικές σχέσεις παιδιών με ΔΕΠ-Υ
Η χαμηλή μαθησιακή επίδοση αλλά και τα προβλήματα συμπεριφοράς επιφέρουν αρνητικές επιπτώσεις στις κοινωνικές συναναστροφές των παιδιών με Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας έτσι όπως καταδεικνύουν πολλές έρευνες.
Συγκεκριμένα, ο πιο «απρόσεχτος/αφηρημένος» τύπος της διαταραχής σχετίζεται περισσότερο με χαμηλή μαθησιακή επίδοση καθώς τα χαρακτηριστικά του συγκεκριμένου τύπου διαταραχής σχετίζονται με τη δυσκολία εντοπισμού των μαθητών αυτών καθώς συνήθως δεν επιδεικνύουν διασπαστικές συμπεριφορές .
Αιτίες των δυσκολιών στις κοινωνικές τους επαφές συνήθως είναι:
- η υπερκινητικότητά τους καθώς τα παιδιά με ΔΕΠ-Υ (μεικτού τύπου) είναι υπερδραστήρια, υπερβολικά στις αντιδράσεις τους και παρορμητικά, γεγονός που τους οδηγεί να μην προσέχουν στο μάθημα, να δυσκολεύονται έπειτα να το κατανοήσουν, αποτυγχάνοντας να ολοκληρώσουν τις εργασίες τους ικανοποιητικά
- οι διασπαστικές και παρορμητικές συμπεριφορές που είναι ενοχλητικές όχι μόνο για τους εκπαιδευτικούς τους αλλά και για τους συμμαθητές τους ενώ τους δυσκολεύουν να διατηρήσουν τους φίλους τους
- τα λερωμένα ρούχα που συχνά έχουν ως αποτέλεσμα της παρορμητικότητας και της υπερκινητικότητας, τους δημιουργούν χαμηλή αυτοεκτίμηση, μοναξιά και μελαγχολία επειδή δεν είναι αρεστοί στους συμμαθητές τους αν και επιθυμούν απεγνωσμένα να «ταιριάξουν» με τα υπόλοιπα παιδιά
- η στάση του δασκάλου απέναντι σε έναν μαθητή με ΔΕΠ-Υ, καθορίζει σε έναν βαθμό τη συμπεριφορά, την άποψη και την στάση των υπόλοιπων παιδιών απέναντι στο μαθητή με ΔΕΠ-Υ
Συνέπειες των δυσκολιών τους στις κοινωνικές τους σχέσεις
- η ικανοποίηση που παίρνουν τα παιδιά με ΔΕΠ-Υ από τις παρέες των συνομηλίκων είναι πολύ χαμηλότερη από το επίπεδο ικανοποίησης των μαθητών τυπικής ανάπτυξης
- η χαμηλή δημοτικότητα των παιδιών με ΔΕΠ-Υ ( κυρίως του απρόσεχτου τύπου) ειδικά για τα κορίτσια. Τα κορίτσια συχνά απορρίπτονται από τους συμμαθητές τους σε ένα ποσοστό 62% έναντι μόνο 9% των κοριτσιών τυπικής ανάπτυξης. Η έλλειψη δημοτικότητας και η απόρριψη βιώνονται από την υποκατηγορία αυτήν των κοριτσιών σαν συνέπεια της κοινωνικής τους απόσυρσης, του άγχους και της κατάθλιψης σε ποσοστό (43%) ενώ τα παιδιά με ΔΕΠ-Υ (υπερκινητικού τύπου), φαίνεται να έχουν χαμηλότερα ποσοστά προβλημάτων εσωτερίκευσης (10%)
- τα παιδιά με ΔΕΠ-Υ απορρίπτονται συχνότερα από τους τυπικούς συμμαθητές τους και έχουν μια πιο απαισιόδοξη εικόνα για την κοινωνικότητά τους
- η διάγνωση της ΔΕΠ-Υ είναι συνδεδεμένη περισσότερο με ένα αρνητικό κοινωνικό προφίλ παρά με ένα θετικό
- η χαμηλή αυτοεικόνα και φτωχές κοινωνικές και επικοινωνιακές δεξιότητες.
Καταληκτικά, αν και έχουν πραγματοποιηθεί λίγες έρευνες που να αφορούν προγράμματα υποστήριξης στις άμεσες κοινωνικές δυσκολίες των παιδιών με ΔΕΠ-Υ, σε πολλές έρευνες αναφέρεται ότι οι μαθητές με ΔΕΠ-Υ έχουν πολύ διαταραγμένες κοινωνικές σχέσεις με συνομηλίκους, έχουν ελάχιστους φίλους -εάν έχουν- και θεωρούνται ενοχλητικοί, παρεμβατικοί και θορυβώδεις στα παιχνίδια τους με τους συμμαθητές τους. Επίσης, η δημοτικότητά τους και η εικόνα τους είναι σχετικά σταθερή σε όλη τη διάρκεια των σχολικών χρόνων και αυτές οι κοινωνικές δυσκολίες επιμένουν και στην ενήλικη ζωή.
Περισσότερες πληροφορίες για την Παιδαγωγό Ειδικής Εκπαίδευσης και Σχολική Ψυχολόγο, Μαίρη Γώγου θα βρείτε εδώ!
