Το Κουκλοθέατρο: Παιδαγωγικές, θεραπευτικές και κοινωνικές δυναμικές
Το κουκλοθέατρο, αποτελεί μια σύνθετη μορφή τέχνης, έκφρασης και επικοινωνίας με μακρόχρονη πολιτισμική διαδρομή. Εγγενές χαρακτηριστικό του αποτελεί η δημιουργία ιδιότυπων πεδίων μεταξύ της πραγματικότητας και του φαντασιακού. Στα πλαίσια αυτών των πεδίων, μορφές, δράσεις και αλληλεπιδράσεις αναπαριστώνται στα όρια των υλικών, συναισθηματικών και συμβολικών τους διαστάσεων. Η επαφή των παιδιών αλλά και των ενηλίκων με το κουκλοθέατρο, διαπιστώνεται ότι επιφέρει πολλαπλά οφέλη σε γνωστικό, ψυχοκοινωνικό και συναισθηματικό επίπεδο.
Στην παιδαγωγική του διάσταση, το κουκλοθέατρο με τα παιγνιώδη και ψυχαγωγικά του χαρακτηριστικά δύναται να αναδειχθεί σε μέσο και διαδικασία διαπραγμάτευσης γνώσεων, συναισθημάτων καθώς και προσωπικών και κοινωνικών δεξιοτήτων. Η κούκλα και οι διαδρομές της, αποτελώντας μια σκιαγράφηση τόσο του εγώ όσο και της ετερότητας, διαμορφώνει τις δυναμικές της ταύτισης, της εσωτερίκευσης νοητικών και συμπεριφορικών δομών αλλά και την καλλιέργεια της κριτικής και δημιουργικής σκέψης. Τα φαντασιακά της χαρακτηριστικά, παραπέμπουν εν τέλει σε θέματα της κοινωνικής στιγμής που προσλαμβάνονται, ενισχύοντας την δυνατότητα του ατόμου να ερμηνεύσει, να αποδομήσει ή/και να επανανοηματοδοτήσει το παρόν σε ψυχολογικό, συναισθηματικό και κοινωνικό επίπεδο.
Κομβικό στοιχείο σε αυτή τη διαδικασία, αποτελεί το γεγονός ότι το παιδί ως θεατής αναδεικνύεται σε δρων υποκείμενο καθώς τυπικά ή άτυπα, ρητά ή άρρητα, συμμετέχει στην οικοδόμηση του νοήματος, διαμορφώνει την αισθητική εμπειρία, παρεμβαίνει, επικροτεί ή/και (συμβολικά ή πραγματικά) αποχωρεί. Διαφαίνεται, ότι τα παιδιά εμπλέκονται και απολαμβάνουν σε μεγαλύτερο βαθμό παραστάσεις κουκλοθέατρου που πραγματεύονται σύγχρονα ζητήματα, αγγίζοντας θεματολογίες, προβληματισμούς και προοπτικές, που συχνά ξεπερνούν τις εκτιμήσεις μας σχετικά με τις αντιληπτικές και αναλυτικές τους δυνατότητες ανά αναπτυξιακό στάδιο.
Ακόμη, στο επίπεδο της διδακτικής του αξιοποίησης το κουκλοθέατρο μπορεί να αποτελέσει τον πυρήνα του σχεδιασμού, της δόμησης και της υλοποίησης εκπαιδευτικών παρεμβάσεων σε παιδιά με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες. Η χρήση της κούκλας, είναι αποδεδειγμένο ότι συμβάλει θετικά στην παρέμβαση σε πεδία μαθησιακών και ειδικών μαθησιακών δυσκολιών, συναισθηματικών διαταραχών, ψυχοκοινωνικών ελλείψεων κ.α. Μέσα από τη μεθοδική ένταξη του κουκλοθέατρου στις διαδικασίες παρέμβασης ενισχύονται πεδία όπως μνήμη, η προσοχή, η συγκέντρωση κ.α.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον, παρουσιάζουν οι διαδικασίες δημιουργίας παραστάσεων κουκλοθέατρου ή η κατασκευή κούκλας από τα ίδια τα παιδιά. Η εμπλοκή του παιδιού σε διαδικασίες κατασκευής ενισχύει τομείς όπως η λεπτή κινητικότητα, ο πειραματισμός, η δημιουργική σκέψη και το αυτοσυναίσθημα. Το παιδί – δημιουργός, εξωτερικεύει ψυχαγωγικά εσωτερικές πραγματικότητες, σχηματίζει και μετασχηματίζει με τα χέρια του τις σκέψεις και τις ιδέες του. Ταυτόχρονα, το παιδί – εμψυχωτής έρχεται σε επαφή με τις εκφραστικές του δυναμικές. Υποδύεται, αυτοσχεδιάζει, στηλιτεύει και ανακαλύπτει ένα πεδίο, στο οποίο μπορεί να υπερβεί τα προσωπικά του όρια ανακαλύπτοντας νέες θετικές προοπτικές. Όταν αυτές οι διαδικασίες σχεδιάζονται και υλοποιούνται ομαδοσυνεργατικά, ο/η κάθε συμμετέχων/ουσα μαθαίνει να δουλεύει συλλογικά, ανιχνεύοντας μέσα από πραγματικές καταστάσεις τις δυναμικές της προσωπικής συμβολής και της συνειδητής πειθαρχίας που απαιτεί μια ομαδική δραστηριότητα.
Στη θεραπευτική του διάσταση, το κουκλοθέατρο είναι δυνατό να συγκροτήσει ένα πεδίο διαμεσολάβησης μεταξύ του υποκειμένου και των συναισθηματικών του εντάσεων. Η κούκλα, λειτουργώντας ως κατοπτρικός άλλος, απαλλαγμένη από κοινωνικές συμβάσεις και όρια μιλά δυνατά (λεκτικά ή συμβολικά) για τις επιθυμίες, τους φόβους, και τις αδυναμίες του υποκειμένου. Η κούκλα εξωτερικεύει, διατυπώνει και ενίοτε κραυγάζει παρά το ανέκφραστο πρόσωπό και το στατικό της μορφασμό. Έχει τη δυνατότητα να αναπαριστά ποικίλους τύπους προσωπικότητας και εκφράσεις φόβου, θυμού, πόνου, χαράς, άγχους και άλλων συναισθηματικών καταστάσεων. Η επιστημονική προσέγγιση και αξιοποίηση του κουκλοθέατρου δύναται να διαμορφώσει ένα πλαίσιο ώστε αυτές οι διαδικασίες να επιχειρηθούν σε ένα ασφαλές και δομημένο περιβάλλον.
Η παιδική σκηνή «Μαριονέτες Τζίκας» υλοποιεί παραστάσεις στο χώρο σας και αναλαμβάνει τη ψυχαγωγία των παιδιών σε παιδικά πάρτι και άλλες εκδηλώσεις! Για περισσότερες πληροφορίες πατήστε εδώ
