Πως να βοηθήσουμε ένα παιδί να επιλέξει το κατάλληλο άθλημα
Τα αθλήματα αποτελούν ένα διασκεδαστικό τρόπο ώστε τα παιδιά να δραστηριοποιηθούν, αλλά και να αποκτήσουν διάφορες δεξιότητες, κινητικές, κοινωνικές και συναισθηματικές. Όταν τα παιδιά γίνονται 6-7 χρονών, έχουν αναπτύξει σχεδόν όλα τα σωματικά (σκελετικά και μυϊκά) και συναισθηματικά χαρακτηριστικά που είναι απαραίτητα για να μπορούν να ενταχθούν και να γίνουν μέλη μιας ομάδας. Με αυτό τον τρόπο επωφελούνται αποκτώντας σημαντικά μαθήματα που τα βοηθούν να μεγαλώσουν και να αναπτύξουν την προσωπικότητά τους.
Αρχικά, αξιολογούμε και βεβαιωνόμαστε κατά πόσο το παιδί μας είναι έτοιμο να ξεκινήσει ένα άθλημα. Η ετοιμότητα εξαρτάται από βασικούς παράγοντες, όπως:
- Η σωματική ωριμότητα-ετοιμότητα: το κάθε άθλημα έχει διαφορετικές απαιτήσεις και απαιτεί διαφορετικά σωματικά χαρακτηριστικά. Πρέπει, λοιπόν, να αξιολογήσουμε την ηλικία, το ύψος ή το βάρος του παιδιού, καθώς και την δυναμική, την αντοχή και την ευελιξία που απαιτεί το κάθε άθλημα για να αποφασίσουμε αν είναι το κατάλληλο για αυτό.
- Η συναισθηματική ωριμότητα-ετοιμότητα: το παιδί που αθλείται χρειάζεται σε ένα βαθμό να μπορεί να ανταπεξέλθει στην εκάστοτε προπόνηση, την πίεση που απαιτεί το άθλημα, τον ανταγωνισμό που αναπτύσσεται ή το άγχος.
- Τέλος, είναι σημαντική η επίσκεψη στον παιδίατρο ή στον εκάστοτε ειδικό ιατρό, ο οποίος θα μας διαβεβαιώσει ότι η σωματική υγεία του παιδιού του επιτρέπει να αθληθεί.
Επίσης, το αναπτυξιακό στάδιο του παιδιού αποτελεί θεμελιώδη παράγοντα για τη σωστή αξιολόγηση της ετοιμότητας του παιδιού μας και μας καθοδηγεί ουσιαστικά να επιλέξουμε μαζί του το άθλημα που του ταιριάζει. Παρακάτω αναφέρονται ενδεικτικά και τα αθλήματα που θεωρούνται κατάλληλα ανάλογα με την ηλικία του παιδιού:
2-5 ετών: οι κινητικές δεξιότητες του παιδιού είναι περιορισμένες, συνεπώς αποφεύγουμε αθλήματα με ομαδικό χαρακτήρα, πολλούς κανόνες, σύνθετες οδηγίες και ανταγωνισμό. Προτιμούμε αθλήματα που μοιάζουν με παιχνίδι και βασίζονται στο «λέω και δείχνω». Για παράδειγμα:
- Πολεμικές τέχνες: προωθούν τον σεβασμό, τη σιγουριά, την αυτοπεποίθηση και την εσωτερική γαλήνη, όμως ΠΡΟΣΟΧΗ: στόχος του αθλήματος δεν είναι η προώθηση της βίας!
- Κολύμβηση: προσφέρει πολλά οφέλη στο μυοσκελετικό σύστημα, βοηθά στο άσθμα, δυναμώνει το σώμα, αλλά δεν είναι κατάλληλο για απώλεια βάρους.
- Χορός/μπαλέτο: προωθεί την πλαστικότητα, την ευελιξία και την σωστή στάση του σώματος, όπως επίσης και την αρμονία στις κινήσεις και την αυτοπεποίθηση. Απαιτεί συγκέντρωση και πειθαρχία σε κανόνες.
- Γιόγκα (Yoga): προωθεί την ευλυγισία, τον συντονισμό του σώματος, την συγκέντρωση και την ισορροπία, ενώ ταυτόχρονα μειώνει το stress.
6-9 ετών: το παιδί έχει κατακτήσει σε μεγάλο βαθμό τις κινητικές δεξιότητες, ωστόσο δεν ισχύει το ίδιο για την μνήμη, την εκτέλεση πολύπλοκων εντολών και τον σχεδιασμό στρατηγικής. Γι’ αυτό επιλέγουμε αθλήματα όπως:
- Τένις: βελτιώνει την αυτοπεποίθηση, την αισιοδοξία και την αντοχή, απαιτεί όμως αντίληψη και εγρήγορση. Είναι κατάλληλο άθλημα για περιορισμό του άγχους, του θυμού και της έντασης.
- Ενόργανη/ρυθμική γυμναστική
- Στίβος
- Σκι
10-12 ετών: η αρχή της εφηβείας είναι η κατάλληλη ηλικία για ένα ομαδικό άθλημα, το οποίο μπορεί να απαιτεί και χρήση στρατηγικής. Με κατάλληλη προσαρμογή των απαιτήσεων και του εξοπλισμού, θα μπορούσαμε να το επιλέξουμε και για παιδιά μικρότερης ηλικίας. Κυρίαρχος στόχος είναι πάντα η εκμάθηση δεξιοτήτων, παρά ο ανταγωνισμός. Μπορούμε, λοιπόν, να επιλέξουμε:
- Ποδόσφαιρο: τονώνει το μυοσκελετικό σύστημα, την ευκινησία, τον συντονισμό, προωθεί την επικοινωνία, την συνεργασία, την πειθαρχία και την ευγενή άμιλλα, ενώ είναι κατάλληλο για διοχέτευση της επιθετικότητας.
- Μπάσκετ: βοηθάει το μυοσκελετικό σύστημα, την ευκινησία, την ταχύτητα, την ισορροπία, ενώ ταυτόχρονα απαιτεί στρατηγική σκέψη.
Τέλος, ως ενήλικες, είναι σημαντικό να αναγνωρίζουμε και να κατανοούμε τις ανάγκες και την προσωπικότητα του κάθε παιδιού προτού καταλήξουμε από κοινού στη δραστηριότητα που επιθυμεί το ίδιο να συμμετέχει. Για παράδειγμα, είναι αλήθεια πως ένα εσωστρεφές παιδί μπορεί να επιλέξει πιο εύκολα ένα ατομικό άθλημα, αλλά καλό θα ήταν να δοκιμάσει και ένα ομαδικό άθλημα, το οποίο ενδεχομένως θα το βοηθήσει να εξελίξει τις κοινωνικές του δεξιότητες. Είναι σημαντικό φυσικά να ακούμε την ανάγκη του παιδιού και να σεβαστούμε την απόφασή του, αν επιμένει σε αυτή, αποφεύγοντας εντάσεις ή υποδείξεις. Μπορούμε, για παράδειγμα, να του εξηγήσουμε πως θα είναι για το καλό του όταν εκείνο δεν είναι σε θέση να το αποδεχτεί.
Σε όποιο άθλημα και αν καταλήξουμε, ως γενικές οδηγίες μπορούμε να κρατήσουμε τα εξής:
- Οι παράγοντες που λαμβάνουμε υπόψιν αφορούν την ηλικία, το προσωπικό ενδιαφέρον, το ταπεραμέντο/προσωπικότητα του παιδιού, τα σωματικά χαρακτηριστικά (ύψος, ευλυγισία, μυϊκή δύναμη), το πρόγραμμα και τη διαθεσιμότητα του παιδιού και της οικογένειας, τα κόστη, καθώς και τις γονεϊκές αντοχές οι οποίες θα υποστηρίξουν την επιλογή του παιδιού.
- Η αναερόβια άσκηση βοηθά στη συγκέντρωση και την επίλυση προβλημάτων, ενώ η αερόβια στην μείωση του άγχους και την βελτίωση της διάθεσης.
- Η ενασχόληση με ένα άθλημα καλό είναι να προάγει την εκγύμναση, την συμμετοχή και την διασκέδαση, παρά τον ανταγωνισμό.
- Ένα μεγαλύτερο παιδί (6 ετών και άνω) μπορεί να θελήσει να αλλάζει συχνά αθλήματα. Μπορεί να χρειάζεται να εναλλάξει κάποια μέχρι να καταλάβει τι του αρέσει και σε τι είναι καλό. Κύριο μέλημα είναι η χαρά του παιδιού για συμμετοχή στο άθλημα. Αν δεν του αρέσει ή δεν τα καταφέρνει, θέλουμε να έχει την δυνατότητα να το επικοινωνήσει και να έχει εναλλακτικές.
- Η αποκλειστική ενασχόληση με ένα μόνο άθλημα μπορεί να προκαλέσει, εκτός από βαρεμάρα, και περιορισμένη βελτίωση δεξιοτήτων.
- Τέλος, η συχνή επαφή με τους προπονητές και τους φροντιστές του παιδιού είναι αναγκαία για την ασφάλειά του.
Από την θεραπευτική ομάδα του κέντρου,
Λούκα Αθανασία, Εργοθεραπεύτρια BSc
Τζιβάρα Μπέττυ, Ψυχολόγος BA, MA "Εφαρμοσμένη Εκπαιδευτική Ψυχολογία"
Το Κέντρο Ειδικών Θεραπειών ΚΥΚΛΟΣ είναι ένα σύγχρονο Κέντρο Λόγου και Μάθησης για παιδιά και εφήβους.
🔖 Προσφορά για τους αναγνώστες του Kidsproject:
Έκπτωση 15% για κάθε νέο παιδί σε πρόγραμμα αποκατάστασης μαθησιακών δυσκολιών για τον πρώτο μήνα έναρξης προγράμματος:
Για να γνωρίσετε τις εξειδικευμένες υπηρεσίες του "ΚΥΚΛΟΥ" και να κατοχυρώσετε το κουπόνι προσφοράς, επισκεφτείτε τη σελίδα του στο Kidsproject.gr στον παρακάτω σύνδεσμο:
