Ρόλος Του Γονέα Στο Άγχος Των Εξετάσεων
Το Άγχος είναι μια φυσιολογική σωματική και ψυχική αντίδραση σε μια απειλή ή σε μια αίτηση για την αντιμετώπιση απαιτητικών καταστάσεων.
Το άγχος είναι φυσιολογικό σε στρεσογόνες καταστάσεις και λειτουργεί προστατευτικά/ εποικοδομητικά/ θετικά για εμάς, καθώς μας κινητοποιεί, και μας φέρνει σε ετοιμότητα προκειμένου να εκτελέσουμε ένα στόχο, να «παλέψουμε» για κάτι ή να προστατευτούμε από ένα κίνδυνο που μας απειλεί.
Το άγχος διακρίνεται σε θετικό όταν:
- Το έχουμε σπάνια (η δυσφορία δηλαδή που βιώνει το άτομο δεν γίνεται μια μόνιμη κατάσταση) και σε περιορισμένο βαθμό (διαρκεί δηλαδή όσο διαρκεί και η συγκεκριμένη περίσταση που βιώνουμε ή καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε).
- Δεν επηρεάζει την λειτουργικότητα μας στην καθημερινότητα. Δεν μας ακινητοποιεί.
- Νιώθουμε ότι μπορούμε να το ελέγξουμε.
Η Εφηβεία είναι πράγματι μια στρεσογόνος περίοδος που επηρεάζει συναισθηματικά τους εφήβους, αφού συμβαίνουν πολλές αλλαγές σε πολλά επίπεδα (βιο-σωματικό, γνωστικό, κοινωνικό επίπεδο). Όλες αυτές οι αλλαγές και οι δυσκολίες που αυτές φέρνουν, μαζί με τις απαιτήσεις των σχολικών εξετάσεων, προκαλούν άγχος στους εφήβους.
Πιο συγκεκριμένα:
- Πλημμυρίζονται από δυσλειτουργικές σκέψεις (π.χ. «και αν αποτύχω;», «δεν θυμάμαι τίποτα», «είμαι άχρηστος»).
- Αυτές οι σκέψεις προκαλούν συναισθήματα όπως είναι η νευρικότητα, ο θυμός, η ευ συγκινησία, η ανησυχία, ο φόβος και η απογοήτευση.
- Συχνά, λόγω του άγχους, οι έφηβοι μπορεί να αισθάνονται κεφαλαλγίες, κοιλιακά άλγη, βγάζουν δερματικά εξανθήματα ή παρουσιάζουν διαταραχές διατροφής.
- Όλα τα παραπάνω δυσκολεύουν τους εφήβους να συγκεντρωθούν, μπλοκάρει η μνήμη τους και έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση.
Συμβουλές προς τους γονείς
Οι γονείς μπορούν να στηρίξουν τους εφήβους να αντιμετωπίσουν τη δύσκολη περίοδο των εξετάσεων και να διαχειριστούν πιο λειτουργικά τα συναισθήματα αυτής της περιόδου.
- Είναι σημαντικό οι γονείς να φροντίσουν τον οργανισμό των εφήβων μέσα από μια καλή διατροφή, ξεκούραση αλλά και καλό ύπνο.
- Παροτρύνετε τους εφήβους προς την φυσική άσκηση καθώς η σωματική ευεξία βοηθά στην μείωση του άγχους.
- Εξασφαλίστε ένα ήρεμο και χωρίς εντάσεις περιβάλλον για να διαβάζουν.
- Ακολουθείτε τους χρόνους των εφήβων. Δηλώστε την διαθεσιμότητα και την συμπαράσταση σας αλλά δώστε τους χώρο να ζητήσουν οι ίδιοι αν κάτι χρειάζονται.
- Αποφύγετε να παρέμβετε στον τρόπο διαβάσματος των εφήβων, αποφύγετε να κάνετε σχόλια για το πότε θα κάνουν διάλειμμα. Το κάθε παιδί έχει τους δικούς του ρυθμούς και τους ξέρει πολύ καλά το ίδιο.
- Επιβραβεύεστε την προσπάθεια και ενθαρρύνετε εποικοδομητικά τη συνέχειά της.
- Ενθαρρύνετέ τους να εκφράζουν τα συναισθήματα, τις σκέψεις, τις αγωνίες και τους φόβους τους. «Απαντήστε» σε αυτούς τους φόβους, συν διαμορφώνοντας ένα πλάνο για το πώς θα κινηθούν σε όλες τις πιθανές καταστάσεις. Βοηθάει να γνωρίζουν τις άλλες επιλογές που έχουν και ότι πράγματι υπάρχουν πολλές άλλες εναλλακτικές λύσεις για τις σπουδές και την επαγγελματική σταδιοδρομία.
- Μην μεταδίδετε το δικό σας άγχος στους εφήβους. Χρειάζεται να διαχωρίσετέ τον εαυτό σας από την διαδικασία των εξετάσεων. Αποφύγετε εκφράσεις όπως «δίνουμε εξετάσεις», «έχουμε διάβασμα». Οι εξετάσεις αφορούν το παιδί (εκείνο αξιολογείται και όχι εσείς). Οι παραπάνω εκφράσεις λειτουργούν σαν να ταυτίζεστε με τον έφηβο, (γίνεστε ένα) και αυτό προκαλεί πρόσθετο άγχος.
- Επιδιώξτε να έχετε παράλληλα και την δική σας προσωπική ζωή. Έτσι δίνετε το μήνυμα ότι η προσωπική σας ευτυχία δεν εξαρτάται από το αν ο έφηβος θα αποδώσει καλά στις εξετάσεις.
- Αναγνωρίστε την ανάγκη των εφήβων για εξόδους και άλλες δραστηριότητες που τους ευχαριστούν, τους χαλαρώνουν και τους κάνουν να γελούν. Είναι πολύ σημαντικό να υπάρχει χρόνος αποσυμπίεσης.
- Μια ακόμη σημαντική βοήθεια που μπορείτε να δώσετε, είναι η επιβεβαίωση πως ό,τι και αν καταφέρει ο έφηβος και όπως και αν έρθουν τα πράγματα, εκείνος θα εξακολουθεί να είναι αποδεκτός και αγαπητός, από εσάς, για αυτό που είναι και αυτό που μπορεί.
- Είναι καίριο να μην ταυτίζεται η επιτυχία ή αποτυχία στις εξετάσεις με την προσωπικότητα και την προσωπική αξία.
- Είναι σημαντικό να υπενθυμίζετε στον έφηβο ότι η εισαγωγή σε κάποια σχολή δεν εξασφαλίζει ταυτόχρονα επιτυχημένη επαγγελματική σταδιοδρομία, επαγγελματική καταξίωση και ευτυχία.
- Μην ταυτίζεται την αποτυχία με την καταστροφή της μελλοντικής πορείας των εφήβων. Η αποτυχία είναι κομμάτι της ζωής. Για να μπορέσει ο έφηβος να διαχειριστεί μια αποτυχία, χρειάζεται πρώτα εσείς οι ίδιοι να την έχετε αποδεχτεί.
- Αναγνωρίστε τα θετικά χαρακτηριστικά και τις ικανότητες τους και αποφύγετέ συγκρίσεις (π.χ. με αδέλφια ή με τον εαυτό σας) και απειλές (π.χ. «αν δεν περάσεις, δεν θα πας διακοπές»).
- Εστιάστε στο «εδώ και τώρα» και αποφύγετε σχόλια για το τι δεν έκανε ο έφηβος, κατά την διάρκεια της σχολικής χρονιάς, ή για το τι έπρεπε να κάνει. Εμπιστευτείτε τους εφήβους, τις ικανότητες τους και την προσπάθεια που καταβάλλουν,
- Αποφύγετε να προβάλλετε στον έφηβο δικές σας επιθυμίες και όνειρα και βοηθήστε τον να προσδιορίσει τα δικά του όνειρα και τις δικές του προσδοκίες (πως προβάλλει τον εαυτό του στο μέλλον).
Δείτε περισσότερα για το My Life Therapy & την Σοφία Κακαβούλη στο Kidsproject.gr εδώ !!!
