Κινητική Ανάπτυξη απο 6 - 12 μηνών

Σε προηγούμενο κείμενο είχαμε αναφερθεί στην “Κινητική Άναπτυξη απο 0 – 5 μηνών” εδώ θα δούμε την Κινητική Ανάπτυξη απο 6 – 12 μηνών. Η κινητική ανάπτυξη είναι διαδοχική και πραγματοποιείται με μία αλληλουχία, με βάση το τι έχει προηγηθεί. Τα σημεία της αλληλουχίας αυτής είναι γνωστά ως ορόσημα της αδρής κινητικότητας. Ο ρυθμός της απόκτησης κάθε μιας από τις ικανότητες αυτές, μπορεί να διαφέρει από παιδί σε παιδί. Η ικανότητα του κατώτερου επιπέδου δε χρειάζεται να είναι τέλεια προτού το παιδί δοκιμάσει κάτι καινούργιο. 6 μηνών • Στο βρέφος δεν αρέσει πλέον να μένει σε μία θέση, θέλει να κινείται συνεχώς παίζοντας και εξερευνώντας με αυτό τον τρόπο τον κόσμο γύρω του. • Στη πρηνή έχοντας πλήρη έλεγχο, ξεκολλάει όλο και περισσότερο μέρος από το στήθος-κορμό του από την επιφάνεια. • Κινείται περιστροφικά πάνω στην κοιλιά του. • Είναι σε θέση πλέον να κυλίσει – ρολλάρει από πρηνή πλάγια και μετά ύπτια και το αντίθετο (από ύπτια πρηνή), ίσως όχι με τόσο έλεγχο, έτσι αλλάζει θέσεις συνέχεια (η τμηματική στροφή κορμού είναι απαραίτητη για τις μεταβατικές αυτές κινήσεις και ολοκλήρωση της κίνησης). • Είναι σε θέση πλέον να διατηρήσει την καθιστή θέση μόνο του στηριζόμενο στα χέρια του, χωρίς να υποστηρίζεται ο κορμός και μάλιστα ξεκινά το ίδιο τη διαδικασία ενεργητικά, σφίγγοντας και έλκοντας τα χέρια του ενήλικα, ώστε να έρθει στην καθιστή από ύπτια. • Αν χάσει την ισορροπία του στη καθιστή θέση, έχει την δυνατότητα από τώρα να απλώσει τα χέρια του προς τα μπροστά, ώστε να προστατευτεί (αυτές οι αντιδράσεις ονομάζονται προστατευτικές, ενώ τις πλάγιες και προς τα πίσω θα τις αναπτύξει λίγο αργότερα). • Αλλάζει το παιχνίδι από χέρι σε χέρι απευθείας ή μέσω του στόματος, καθώς επίσης ταρακουνά τα παιχνίδια ή τα χτυπά σε επιφάνεια, κάνει παλαμάκια. • Μιμείται ήχους και εκφράσεις. 7 – 8 Μηνών • Ο έλεγχος του κορμού έχει βελτιωθεί στην καθιστή θέση, με αποτέλεσμα από τον 7ο ακόμη, να ελευθερώνονται τα χέρια ώστε να παίζει (ανεξάρτητη καθιστή). • Κάθεται με ανοιχτά τα πόδια, ώστε να ακουμπούν στο έδαφος (μεγάλη βάση στήριξης) και καθώς ο κορμός αποκτά την δυνατότητα να ισορροπήσει, περιορίζει την βάση στήριξης. • Μπορεί να κρατά δύο αντικείμενα ταυτόχρονα, καθώς και να μεταφέρει αντικείμενο από το ένα χέρι στο άλλο. Παρακολουθεί ένα αντικείμενο καθώς πέφτει στο πάτωμα κι έτσι αποκτά την αίσθηση της απόστασης και του ύψους. • Έρχεται στην τετραποδική θέση και μάλιστα μαθαίνει να μεταφέρει το βάρος του προς τα μπροστά και πίσω (rocking). • Από τώρα αν τοποθετηθεί στην όρθια θέση μπορεί να φορτίσει κανονικά τα πέλματά του (να ακουμπήσουν κανονικά στο έδαφος) • Στον 8ο πλέον έχει ανεξάρτητη καθιστή θέση με ελεύθερα τα χέρια και τη ράχη του ευθεία. Μπορεί να στρίψει από την καθιστή το ανώτερο τμήμα του κορμού του ή να μεταφέρει αρκετά το βάρος στη μία πλευρά, ώστε να φτάσει αντικείμενο που βρίσκεται μακριά. Αυτό σημαίνει ότι αν δεν φτάνει το παιχνίδι, μπορεί να στηριχτεί στο ένα χέρι, να ωθήσει τον κορμό πλάγια, να το πάρει με το άλλο χέρι και να επιστρέψει σε μία ευθυτενή καθιστή θέση, έτσι μπορεί να πάρει και ένα πλάγιο κάθισμα. • Πλέον δεν του αρέσει να μένει σε μία θέση, καθώς θέλει να μετακινείται συνεχώς, ώστε να παίζει και να εξερευνά. • Μέχρι αυτήν την ηλικία παρατηρείται πλέον κάποια πρόοδος στη μετακίνηση κι έτσι το παιδί τώρα μπορεί να έρπει με την κοιλιά στο έδαφος, στηριζόμενο στα αντιβράχεια, να μπουσουλά στηριζόμενο στα χέρια και στα γόνατα (χωρίς στροφή στην αρχή που θα το επιχειρήσει) ή να μετακινείται πάνω στους γλουτούς ενώ κάθεται. • Καθώς η ώθηση είναι ευκολότερη από την έλξη, η πρώτη μετακίνηση που θα δούμε ίσως είναι η προώθηση προς τα πίσω και μετά να μετακινηθεί έρποντας προς τα μπροστά. 9 Μηνών • Ένα παιδί σ’ αυτή την ηλικία αλλάζει θέσεις συνεχώς, έτσι περνά εύκολα και γρήγορα από πρηνή στην καθιστή και την τετραποδική, για την επιστροφή με ομαλό τρόπο θα χρειαστεί λίγο χρόνο ακόμη. • Χρησιμοποιεί ποικίλους τρόπους καθίσματος και είναι σε θέση να τους αλλάζει εύκολα. • Τώρα είναι ικανό να έρπει ή και να μπουσουλά με εναλλασσόμενες κινήσεις του κορμού και στροφή. Συχνά αποτελεί τον κύριο τρόπο μετακίνησης για αρκετό καιρό και αφού το βρέφος σταθεί όρθιο, καθώς αποτελεί ασφαλή τρόπο για το ίδιο, ενώ παράλληλα του επιτρέπει να εξερευνά το περιβάλλον. • Αρχίζει να τραβιέται για να σηκωθεί όρθιο, έτσι από τη τετραποδική θέση περνά στα γόνατα, μετά στο ημιγονάτισμα (με το ένα πόδι μπροστά) και σηκώνεται όρθιο. Στην αρχή, θα χρειαστεί εξωτερική βοήθεια για να ολοκληρώσει την κίνηση και σίγουρα θα χρειαστεί βοήθεια για να επιστρέψει στην καθιστή, αλλιώς θα πέσει στην καθιστή χωρίς έλεγχο. • Όταν θα αρχίσει το παιδί να τραβιέται για να σηκωθεί από ένα έπιπλο, στην αρχή θα το κάνει γρήγορα, καθώς θα βασίζεται περισσότερο στα χέρια του και όχι στα κάτω άκρα, καθώς οι θέσεις στα γόνατα και στο ημιγονάτισμα χρειάζονται πολύ καλό έλεγχο. Επίσης στις αρχικές του προσπάθειες, τα κάτω άκρα θα είναι λίγο λυγισμένα, αυτά θα βελτιωθούν όσο θα εξασκείται σ’ αυτές τις θέσεις. • Στο τέλος, αρχίζει να μπορεί να στρίψει για να δει κάτι, ενώ είναι όρθιο και κρατιέται, αρχίζει να μεταφέρει και το βάρος του, μία στη μία πλευρά και μία στην άλλη (πλευρική μετατόπιση βάρους). 10 – 12 Μηνών • Από τον 10ο μήνα, το βρέφος μπουσουλά ποιοτικά με στροφή, τραβιέται να σηκωθεί όρθιο μόνο του πλέον, χωρίς να χρειάζεται βοήθεια από τρίτο περνάει από τετραποδική στα γόνατα, μετά στο ημιγονάτισμα και σηκώνεται όρθιο. Τώρα αρχίζει να μετακινείται από έπιπλο σε έπιπλο με πλάγια βήματα, μετακίνηση που μπορεί να χρησιμοποιεί για αρκετό διάστημα. • Αρχίζει να κρατά αντικείμενα και να τα χτυπά μεταξύ τους στην αρχή, ενώ στη συνέχεια πετά αντικείμενα στο πάτωμα και να τα παρατηρεί καθώς πέφτουν. • Αρχίζει να μαθαίνει σιγά σιγά την επαναφορά από την όρθια πίσω στη καθιστή θέση, στην αρχή χρησιμοποιώντας τα χέρια του για υποστήριξη, μετά θα αφήσει το ένα χέρι και γύρω στο πρώτο χρόνο θα μάθει να ελέγχει την επαναφορά του πλήρως. • Μέχρι την ηλικία του ενός έτους τα περισσότερα βρέφη έχουν δοκιμάσει κάποια μετακίνηση προς τα μπροστά, κρατώντας το χέρι του γονιού πιθανά στην αρχή. • Τελικά, γύρω στον πρώτο χρόνο κάνει τα πρώτα του βήματα χωρίς υποστήριξη. • Στα αρχικά στάδια βάδισης τα ισχία και τα γόνατα θα είναι ελαφρώς λυγισμένα, ώστε το κέντρο βάρους να βρίσκεται πιο κοντά στο έδαφος κι έτσι να διατηρεί την ισορροπία. Οι μετατοπίσεις του βάρους είναι πλάγιες (χωρίς στροφή) τα κάτω άκρα σε απαγωγή (ανοιχτά) για να υπάρχει ευρεία βάση στήριξης και τα χέρια του τα κρατά ψηλά σε θέση προφύλαξης. • Τα πρώτα βήματα είναι πολλά και μικρά και περπατούν με αστάθεια. • Και μετά τα πρώτα βήματα, το μπουσούλημα παραμένει ο κύριος τρόπος μετακίνησης, καθώς τους παρέχει εύκολη και γρήγορη μετακίνηση. Καθώς ο καιρός θα περνάει και θα βελτιώνεται η σταθερότητα του κορμού, θα τελειοποιούνται οι κινήσεις και η βάδιση. • Επίσης, η βάδιση στις μύτες για 3-6 μήνες από την έναρξη της, θεωρείται φυσιολογική παρέκκλιση, φυσιολογικά στη πορεία πρέπει να υιοθετηθεί η βάδιση σε φτέρνα-δάχτυλα. • Ο μέσος όρος ηλικίας για την ανεξάρτητη βάδιση είναι 9-18 μηνών. Τι θα πρέπει ακόμη να γνωρίζω; • Η ηλικία δεν είναι απόλυτη και πρέπει να λαμβάνονται κι άλλοι παράγοντες υπόψη. • Οι παράγοντες που επηρεάζουν τις κινητικές δεξιότητες περιλαμβάνουν την εμβιομηχανική της δεδομένης κατάστασης, τη μυϊκή ισχύ και το επίπεδο νευρομυϊκής ωρίμανσης και ελέγχου, καθώς επίσης την ποσότητα και τη ποιότητα των εμπειριών που θα λάβει από το περιβάλλον, σε συνέργεια βέβαια με τα παραπάνω. • Πέρα από τις κινητικές δεξιότητες αυτές κάθε αυτές και το πότε εμφανίζονται, πολύ σημαντικό ρόλο παίζει η ομαλή και αποτελεσματική μετάβαση από τη μία δεξιότητα στην άλλη, αλλά φυσικά και η ποιότητα της κίνησης. Άτομα με κινητικές δυσλειτουργίες εμφανίζουν συχνά δυσχέρεια σε αυτά. • Στο Φυσικοθεραπευτήριο “Kinesiotherapy” διαθέτουμε εξειδικευμένο τμήμα Παιδιατρικής Φυσικοθεραπείας και μπορούμε να συζητήσουμε κάθε σας απορία. Για περισσότερες πληροφορίες για το “Kinesiotherapy” ακολουθήστε τον παρακάτω σύνδεσμο: https://bit.ly/2KChUXb ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ/ΠΗΓΕΣ: 1. Αντωνιάδου-Κουμάτου Ι, Παναγιωτόπουλος Τ., Αττιλάκος Α., Πρασούλη Α., επιμέλεια. Παρακολούθηση της ανάπτυξης στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας. Αθήνα: Ινστιτούτο Υγείας του Παιδιού. 2015. 2. ‘Φυσικοθεραπεία στην παιδιατρική’, Αλεξάνδρα Χριστάρα- Παπαδοπούλου, Αθηνά Γεωργιάδου, Ουρανία Παπαδοπούλου. 2014. 3. ‘Neurologic Interventions for Physical Therapy’, 2nd edition, Suzanne ‘Tink’ Martin, Mary Kessler.