Ξεκινώντας την Α’ Δημοτικού

Μία πολύ σημαντική στιγμή είναι όταν το παιδί πηγαίνει για πρώτη φορά στο Δημοτικό. Είναι μία περίοδος που συνήθως εμπεριέχει πέρα από χαρά και αρκετό άγχος, όχι μόνο για τον μαθητή αλλά και για τους γονείς. Πρόκειται για μια φάση όπου θα χρειαστεί να γίνουν αρκετές αλλαγές στις ρουτίνες του παιδιού και να προσαρμοστεί όλη η οικογένεια στη νέα αυτή πραγματικότητα.

Προετοιμασία από όλους

Όσο καλύτερα προετοιμασμένα είναι τα μέλη, κυρίως το παιδί, τόσο πιο ομαλά θα γίνει αυτή η μετάβαση από το νήπιο και το παιχνίδι στα θρανία. Αυτό σημαίνει πως καλό θα είναι να μιλήσουμε ανοιχτά στο παιδί για το τι σημαίνει δημοτικό σχολείο, χωρίς όμως να το τρομοκρατούμε, κάτι που πολλοί γονείς δυστυχώς κάνουν. Δεν μιλάμε μόνο για τα δύσκολα που έχει αυτή η μετάβαση, αλλά μένουμε ιδιαίτερα στα θετικά. Δεν ωραιοποιούμε, γιατί τότε θα απογοητευτεί ο μαθητής, δεν τρομοκρατούμε, γιατί τότε θα έχουμε ένα φοβισμένο πρωτάκι. Επομένως τι κάνουμε; Περιγράφουμε το νέο του πρόγραμμα. Αρχικά το ενημερώνουμε για το ποιος θα το πηγαίνει και θα το φέρνει από το σχολείο. Πάμε μαζί του να γνωρίσει από πριν το σχολείο, το προαύλιο, τη γειτονιά.

Περιγράφουμε πώς λειτουργεί ένα δημοτικό σχολείο, τους κανόνες, την εναλλαγή των μαθημάτων, την ύπαρξη ενός διευθυντή και ποιος ο ρόλος του σε αυτό το πλαίσιο. Μιλάμε για τις τουαλέτες και εκπαιδεύουμε το παιδί για το πώς θα μπορεί να τις χρησιμοποιεί σωστά, καθώς επίσης ότι είναι απαραίτητο να ενημερώνει και να ρωτάει τον δάσκαλο πριν πάει, διαφορετικά εκείνος δεν θα γνωρίζει πού βρίσκεται. Κουβεντιάζουμε για το κολατσιό και πότε θα ήταν καλό να τρώει, (έχουμε κατά νου πως τα παιδιά από την ανάγκη τους να παίξουν στο διάλειμμα πολλές φορές ξεχνάνε να φάνε). Επιλέξτε μια σχολική τσάντα που είναι άνετη για το παιδί σας να μεταφέρει και γραφική ύλη που να το βοηθάει και όχι να του προσθέτει κούραση.

Επιλέξτε ένα τάπερ για το κολατσιό που διαθέτει ένα εύκολο στο άνοιγμα καπάκι. Θέλουμε όσο το δυνατόν να τους κάνουμε εύκολες τις διαδικασίες αυτές, μιας και πρόκειται να δυσκολευτούν έτσι κι αλλιώς αρκετά με άλλα θέματα.

Πέρα όμως από τη συζήτηση γύρω από τη λειτουργία του σχολείου, είναι σημαντικό να μιλήσουμε για τους βασικούς κανόνες ξεκούρασης και μελέτης. Βοηθάει να ορίσουμε μία συγκεκριμένη ώρα ύπνου (δεν ξεχνάμε πως καλό είναι τα παιδιά να κοιμούνται 9-10 ώρες). Πέρα όμως από την ξεκούραση, ένας καλός ύπνος θα τα βοηθήσει να μην καθυστερούν το πρωί να ετοιμαστούν και να πάνε στο σχολείο. Τα πρωτάκια αγχώνονται ιδιαίτερα με τις πρωινές αργοπορίες.

Είναι επίσης πολύ βοηθητικό να οριστεί μία ώρα έναρξης της μελέτης. Έχουμε κατά νου πως μετά το σχολείο τα παιδιά χρειάζονται περίπου μία ώρα ξεκούρασης και χαλάρωσης, κατά την οποία απαγορεύονται όλες οι ηλεκτρονικές συσκευές (τηλεόραση, κινητό, τάμπλετ κλπ). Με βάση το δυναμικό κάθε μαθητή, φτιάχνουμε και το ανάλογο πλάνο μελέτης. Τον πρώτο καιρό δεν ξεχνάμε πως τα παιδιά έχουν ανάγκη από την παρουσία κάποιου ενήλικα, όχι τόσο για το μαθησιακό κομμάτι αλλά για το θέμα της οργάνωσης τόσο των υλικών όσο και του χρόνου τους. Μην τους δίνετε τις απαντήσεις των ασκήσεων, αλλά κάντε να αισθανθούν πως είστε εκεί προκειμένου να τα βοηθήσετε και όχι να τα λύσετε. Η μελέτη είναι υπόθεση του μαθητή και όχι του γονιού. Σταδιακά στόχος είναι η απόσυρση του ενήλικα από τη μαθησιακή διαδικασία και η αυτονόμηση του μαθητή.

Βοηθήστε τα να σας περιγράφουν και να σας διηγούνται τη μέρα τους κάνοντάς τους “ανοιχτού τύπου ερωτήσεις”. Για παράδειγμα, “Ποια ήταν η πιο ωραία/άσχημη στιγμή σήμερα?” Μην τα βομβαρδίζετε με ερωτήσεις του τύπου, “πώς τα πήγες, τι κάνατε σήμερα, διάβασες δυνατά, κλπ”, καθώς οι πιθανότητες να σας δώσουν πληροφορίες και να αισθανθούν πως δεν κάνετε ανάκριση είναι λίγες. Κάντε τα να νιώσουν πως πραγματικά σας ενδιαφέρει να τα ακούσετε και δείξτε ενθουσιασμό για τις ιστορίες τους.

Μερικά παιδιά μπορεί να νιώθουν ιδιαίτερα κουρασμένα μετά το σχολείο τις πρώτες εβδομάδες. Άλλα παιδιά μπορεί να έχουν ιδιαίτερη ενέργεια για δραστηριότητες μετά. Ανάλογα με τα επίπεδα ενέργειας του παιδιού μετά το σχολείο, και μέχρι να εγκλιματιστούν, προσαρμόζουμε το πρόγραμμα των εξωσχολικών δραστηριοτήτων τους ανάλογα.

Σε κάθε περίπτωση καλό είναι οι γονείς να ενημερώνονται τακτικά για την πορεία του παιδιού, να συζητάνε με τον δάσκαλο τυχόν προβληματισμούς τους και να έχουν όσο το δυνατόν μια ενεργό συμμετοχή στις δράσεις και δραστηριότητες του σχολείου.

---

Γράφει η Μαρία Κωνσταντινοπούλου, συνεργάτης του Kidsproject και υπεύθυνη του Ψυχοπαιδαγωγικού κέντρου αρχήΖΩ.

---