Γιατί παιγνιοθεραπευτής;
Είμαι θερμός υποστηρικτής της άποψης πως «τα παιδιά δεν χρειάζονται ψυχολόγους αλλά τους γονείς τους». Αυτή είναι μια μεγάλη αλήθεια, χρειάζονται γονείς που πληρούν κάποιες προϋποθέσεις, αν όχι πάντα τις περισσότερες φορές. Γονείς παρόντες, υποστηρικτικούς που μπορούν να δίνουν αγάπη, να θέτουν όρια και να παρέχουν ένα ασφαλές περιβάλλον.
Κάποιες φορές όμως, καθώς κανένας από μας δεν είναι ρομπότ και καθώς η ζωή τρέχει και καμιά φορά σε χτυπάει εκεί που πονάς, συμβαίνει να μη μπορούμε να ανταποκριθούμε κατάλληλα στα παιδιά μας, είτε επειδή δεν έχουμε τη δύναμη, είτε επειδή έχουμε χάσει εμείς οι ίδιοι για λίγο το δρόμο μας ή επειδή δεν έχουμε τη γνώση να ανταποκριθούμε σε κάτι δύσκολο.
Θυμάμαι όταν το δικό μου παιδί νοσηλεύτηκε για μια βδομάδα, ύστερα από ένα βαρύ χειρουργείο που μας έπιασε όλους απροετοίμαστους, ήμουν στα χαμένα. Τους επόμενους μήνες και ενώ ήμουν παρούσα, το αγοράκι μου έβγαλε έναν θυμό που δυσκολευόμουν αφάνταστα να διαχειριστώ. Όχι γιατί δεν ήξερα τι έχει, όχι γιατί δεν ήξερα τι να κάνω, απλά δεν είχα και εγώ η ίδια το ψυχικό σθένος να κουμαντάρω όλα τα συναισθήματα που μας κατέκλυζαν οικογενειακώς. Έτσι άρχισα να ψάχνω για μια συνάδελφο παιγνιοθεραπεύτρια.
Δεν είμαστε πολλές/πολλοί παιγνιοθεραπευτές στην Ελλάδα, αν και αυτό τα τελευταία χρόνια πάει να αλλάξει. Όταν ήρθα από το Λονδίνο μετά την εκπαίδευση μου εκεί το 2009 έλεγα τι ήμουν και με κοιτούσαν με λύπηση. Μάλιστα, ένας ψυχίατρος στο Αιγινήτειο, όπου πήγα να συστηθώ και να γνωριστώ, θυμάμαι χαρακτηριστικά μου είπε «τι πήγες και σπούδασες; Τι είναι αυτό;».
Ένας παιγνιοθεραπευτής πρέπει να έχει ολοκληρώσει ανθρωπιστικές σπουδές, να έχει δουλέψει κάποια χρόνια με παιδιά για να μπορέσει στη συνέχεια να ειδικευτεί ως παιγνιοθεραπευτής. Το πτυχίο ενός ψυχολόγου, εκτός από τις θεωρητικές βάσεις που σου δίνει, δε σε προετοιμάζει για να δουλέψεις πρακτικά με παιδιά.
Αυτό λοιπόν είναι ίσως, βάζω και ένα ίσως, ο μόνος τρόπος για να δουλεύεις με παιδιά και εφήβους που κατά την διάρκεια της ζωής τους μπορεί όπως και οι ενήλικες να χρειάζονται μια ψυχολογική, συναισθηματική υποστήριξη. Ένας κατάλληλα εκπαιδευμένος παιγνιοθεραπευτής διαθέτει τα «εργαλεία» για να δουλέψει με ένα παιδί που αντιμετωπίζει κάποια δυσκολία η οποία δυσχεραίνει κατά πολύ τη ζωή του και τη ζωή του περίγυρού του. Μέσα από το παιχνίδι θα καταφέρει να υποστηρίξει το παιδί χωρίς αυτό να χρειαστεί να εκφράσει ή να εξηγήσει με λόγια ούτε το πρόβλημα ούτε γιατί βρίσκεται στην αίθουσα του Play room.
Το μαγικό με την μη κατευθυντική παιγνιοθεραπεία είναι ότι δίνεται συνήθως για πρώτη φορά η ευκαιρία στο παιδί να είναι ο αρχηγός της ώρας του. Θέτονται 3-4 κανόνες για την ασφάλεια του και ο θεραπευτής βρίσκεται στο πλάι του παιδιού ακολουθώντας το δικό του παιχνίδι κάνοντας διακριτικές παρεμβάσεις. Ο παιγνιοθεραπευτής αντιμετωπίζει το παιδί ολικά και δεν το κατατάσσει σε ομάδες δυσκολίας και δεν εστιάζει με ασκήσεις και τεχνικές στο πρόβλημα γιατί π.χ. δεν ξεκινάει το παιδί με ΔΕΠΥ λέγοντας θα κάνουμε αυτό και αυτό αλλά, σεβόμενος την προσωπικότητα και τον χρόνο του παιδιού, το βοηθάει να μπορέσει να ανταπεξέλθει μόνο του σε αυτό που το δυσκολεύει ενδυναμώνοντας το.
Η παιγνιοθεραπεία δουλεύει σε συνδυασμό με την συμβουλευτική γονέων και ακόμα καλύτερα σε συνδυασμό με την ψυχοθεραπεία του γονέα.
Δυστυχώς, αν και έχουν γίνει πολλά βήματα ως προς την σημασία της ψυχικής υγείας, ακόμα θυμώνω όταν ψυχίατροι κάνουν αξιολογήσεις και συστήνουν εργοθεραπεία και λογοθεραπεία επειδή αυτά «γράφονται» ενώ αυτό που κρύβεται πίσω από τον θυμό, τη μοναχικότητα, την άσχημη συμπεριφορά, τη σχολική άρνηση είναι ξεκάθαρα συναισθηματικό και δε χρειάζεται απαραίτητα έργο ή λόγο ή οριοθέτηση.
Κλείνοντας, αν ψάχνετε έναν πιστοποιημένο παιγνιοθεραπευτή για να υποστηρίξει εσάς και το παιδί σας σε κάποια δύσκολη περίοδο της ζωής σας, μπορείτε να τον αναζητήσετε στο site της ΕΔΠΕ και στο Play Therapy Greece.
Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την Παιγνιοθεραπεύτρια / Play Therapist Κατερίνα Ανδρικοπούλου με ένα κλικ στην εικόνα:
