Παιγνιοθεραπεία και εκλεκτική αλαλία - Μια μελέτη περίπτωσης (μέρος 2ο)
Η εκλεκτική αλαλιά (ή εκλεκτική μουτασία / selective mutism) είναι μια αγχώδης διαταραχή της παιδικής ηλικίας, όπου το παιδί μπορεί να μιλάει κανονικά σε οικείο περιβάλλον (π.χ. στο σπίτι με την οικογένεια), αλλά δυσκολεύεται ή αρνείται να μιλήσει σε άλλες κοινωνικές καταστάσεις, όπως στο σχολείο ή με άγνωστα άτομα.
Μια μέρα ήρθε ένα κοριτσάκι στο γραφείο με τους γονείς του τόσο όμορφο και γλυκό, τόσο μικρό και εύθραυστο. Οι γονείς πάρα πολύ αγχωμένοι, γιατί ξαφνικά το παιδί τους σταμάτησε να μιλάει . Δεν ήξεραν τι είχε συμβεί. Κάτι που ειπώθηκε ίσως στον παιδικό σταθμό, τύπου κάντε ησυχία, μη μιλάτε; Ποιος ξέρει; αυτοί πάντως ξεκάθαρα δεν ήξεραν .
Το παιδί μιλούσε κανονικά στους δύο γονείς, αλλά σε κανέναν άλλο. Σαν να ήταν ο κόσμος όλος αυτοί οι 3. Όταν γυρνούσε από τον παιδικό σταθμό έβγαζε όλο το θυμό και την απογοήτευση του με φωνές και κλάματα, έντονα ξεσπάσματα θυμού ακόμα και προς τους γονείς που συχνά τους χτυπούσε, αυτό το μικρό όμορφο πλασματάκι. Το κοριτσάκι λοιπόν, αφού πήραμε το ιστορικό από τους γονείς ήρθε για συνεδρίες playtherapy. Στην πρώτη συνεδρία βάλαμε και τη μαμά μέσα γιατί δεν ήθελε να μπει μόνη της στην αίθουσα.
Στις επόμενες 2 συνεδρίες έπαιξε μόνη της μη κατευθυντικά χωρίς να πει λέξη. Οι συνεδρίες διαρκούν 45 λεπτά και για τα μικρότερα παιδιά είναι συνήθως μη κατευθυντικες, δηλαδή το παιδί ορίζει το παιχνίδι του, με τι θα παίξει και αν θέλει αρχικά να παίξει.
Στην 5η συνέδρια τη ρώτησα κάποια στιγμή χωρίς να την πιέσω αν ήθελε να παίξουμε ένα παιχνίδι, που είχα σκεφτεί εγώ, καθώς ένιωσα πως το παιδί αισθανόταν ασφάλεια κοντά μου και είχα κερδίσει κάπως την εμπιστοσύνη της. Πρότεινα ένα παιχνίδι, όχι κάτι ευφάνταστο, αυτό που παίζαμε και εμείς μικρά παιδιά. Κρύβεις κάτι αν είναι ο άλλος κοντά στο να το βρει λες ζέστη, αν είναι μακριά λες κρύο και πάει ως έξης μέχρι να βρεθεί το αντικείμενο που κρύψαμε. Έκρυψα λοιπόν το αντικείμενο που συμφωνήσαμε και η μικρή προσπάθησε να το βρει ακολουθώντας τις οδηγίες. Μετά από 2 γύρους όπου το είχε βρει πανηγυρικά της ζήτησα να το κρύψει αυτή και να προσπαθήσω να το βρω εγώ. Δέχτηκε και ενώ προσπαθούσα με δυσκολία να βρω που το είχε κρύψει λέω "πρέπει να με βοηθήσεις, δε θα το βρω πότε έτσι, αναρωτιέμαι αν μπορείς να μου πεις κρύο ή ζεστό."
Το παιδάκι πολύ διστακτικά στην αρχή άρχισε να ψελλίζει τις 2 λέξεις. Εγώ είπα συγνώμη δεν ακούω και τότε ακούστηκε ξεκάθαρα το κρύο, κρύο είσαι κρύο και άλλαξα κατεύθυνση στο χώρο. Είπα ΄΄σ’ ευχαριστώ που με βοηθάς δε θα μπορούσα με τίποτα να το βρω μόνη μου χωρίς βοήθεια’’. Το παιχνίδι επαναλήφθηκε αρκετές φορές με την μικρή να φωνάζει στο τέλος κρύο η ζέστη, έχοντας ξεχάσει ότι δε μιλάει σε άλλους. Στην επόμενη συνεδρία μίλησε κανονικά χόρευε γέλαγε. Οι γονείς παρατήρησαν πως ήταν πιο ήρεμη όταν γυρνούσε από το σχολείο και δεν τους δυσκόλευε τόσο η συμπεριφορά της στο σπίτι. Κάποια στιγμή ψιθύρισε και στην δασκάλα της, αλλά αυτό δεν επαναλήφθηκε πολλές φορές.
Να τονίσω εδώ πως τα παιδιά με την επιλεκτική αλαλία έχουν ανάγκη τη σύνδεση, την αποδοχή και την ασφάλεια. Κανένα παιχνίδι περίπλοκο ή απλό δε μπορεί να σπάσει αυτή την ανάγκη και την ετοιμότητα του παιδιού να μιλήσει. Καθένα χρειάζεται το χρόνο του και τον τρόπο του και αυτό πρέπει απλά να το σεβαστούμε .
