Η σημασία του δώρου στα παιδιά
Η προσφορά ενός δώρου συνδέεται γενικά με την έκφραση αγάπης, αναγνώρισης και ευγνωμοσύνης προς ένα πρόσωπο. Όσον αφορά τα παιδιά αντιλαμβάνονται αυτή την προσφορά ως ένδειξη αγάπης και καλοσύνης, γεγονός που τα χαροποιεί. Όμως στις μέρες μας, η σημασία του δώρου στα παιδιά έχει αλλάξει κατεύθυνση και αυτό έχει αρνητική συνέπεια στη διαμόρφωση της προσωπικότητας και του ψυχισμού τους.
Τα παιδιά πρέπει να τα έχουν όλα, να μη τους λείπει τίποτα για να είναι ευχαριστημένα;
Δεν αμφιβάλλει κανείς ότι αυτή είναι μια στοργική επιδίωξη, αλλά και μια αγωνιώδης προσπάθεια που πολλές φορές παίρνει τη μορφή «καταιγισμού» δώρων για ό,τι πολυτιμότερο έχουμε: τα παιδιά μας. Μόνο που για το καλό τους πρέπει να υπάρχουν και όρια.
Φανταστείτε μια εικόνα οικεία που υπάρχει στα περισσότερα ελληνικά σπίτια. Ένας σωρός από ολοκαίνουργια παιχνίδια σκορπισμένα στη μέση και το παιδί κάπου πιο πέρα να παίζει ενθουσιασμένο με τις κορδέλες και τα αμπαλάζ. Αυτή η προκλητική αδιαφορία του παιδιού προς τα πανάκριβα δώρα που του προσφέρονται, δεν οφείλεται στο ότι δεν του αρέσουν και τα απορρίπτει. Απλά τα έχει συνηθίσει, οπότε το στοιχείο της «έκπληξης» αλλά και της προσφοράς ακυρώνεται και κατά συνέπεια δεν έχει κανένα απολύτως ενδιαφέρον για κάτι επαναλαμβανόμενα δεδομένο.
Αρχικά, λοιπόν ας δούμε πως ένα παιδί γίνεται χειριστικό
Σίγουρα κανένας γονιός δεν θέλει το παιδί του να αποκτήσει τέτοια συμπεριφορά. Στην προσπάθειά του όμως να του δείξει την αγάπη του την εκφράζει μέσα από την παροχή υλικών αγαθών και το κάνει να έχει παράλογες απαιτήσεις και να τα θεωρεί όλα δεδομένα. Επίσης ακριβώς πολλές φορές τα παιδιά γίνονται πολύ απαιτητικά και οι γονείς τα ικανοποιούν με δώρα, γιατί δε θέλουν να ακούν την γκρίνια τους.
Όμως όταν βασιζόμαστε στην παροχή υλικών αγαθών για να δείξουμε στα παιδιά την αγάπη μας αυτό τα κάνει να συνηθίζουν σε κάτι εξωτερικό που τους δίνει ικανοποίηση. Στην ουσία τους εθίζουμε στην ικανοποίηση από εξωτερικούς παράγοντες και αυτό είναι κάτι που τους ακολουθεί σε όλη τους την ζωή. Πολλοί ενήλικες εμφανίζουν τέτοια συμπεριφορά. Όταν δεν αισθάνονται καλά προσπαθούν να καλύψουν αυτό το κενό με εθιστικές συμπεριφορές αντί να καταπολεμήσουν τα αίτια της κατάστασης. Για παράδειγμα, πάνε για ψώνια, ‘στρώνονται’ μπροστά στην τηλεόραση, τρώνε ή πίνουν.
Τελικά ποιο είναι το μεγαλύτερο δώρο για ένα παιδί;
Σίγουρα όχι τα πολλά δώρα αλλά η πραγματική αγάπη. Αγάπη που μεταφράζεται σε ενδιαφέρον να ακούμε τις απόψεις τους, να περνάμε χρόνο μαζί τους, να τα κατανοούμε αλλά και να τα οριοθετούμε.
Αλλαγή νοοτροπίας
Αν βάλουμε όριο στη δική μας καταναλωτική μανία, τότε μπορούμε να μάθουμε και στα παιδιά την έννοια των ορίων, αλλά και να εκτιμούν αυτό που έχουν.
Καλό είναι να προτείνουμε στο παιδί να μαζέψει τα παιχνίδια που δεν χρησιμοποιεί και να τα χαρίσει σε άλλα παιδάκια που τα έχουν ανάγκη για να χαρούν.
Το δώρο στο παιδί γίνεται σε συγκεκριμένη χρονική στιγμή και για συγκεκριμένο λόγο (γιορτές, γενέθλια, μια σπουδαία επιτυχία για το ίδιο) και όχι ως καθημερινή υποχρέωση ή εξαγορά, για να εκτιμά αυτό που του προσφέρουν αλλά και το λόγο που του το προσφέρουν.
Πηγή: Γεράσιμος Ρούσσος
Επιστημονικός Υπεύθυνος Διεπιστημονικού Κέντρου Λόγου, Μαθησιακών & Αναπτυξιακών Δυσκολιών: «ΑΝΑΠΤΥΞΗ & ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ» Λόγος – Μάθηση – Συμπεριφορά
MSc στην Εκπαιδευτική Ψυχολογία
Επιστημονικός Συνεργάτης του Ανοικτού Ιδρύματος Εκπαίδευσης
Επιστημονικός Συνεργάτης του ELT
Εκπαιδευτής Εκπαιδευτών Συνεχιζόμενης Επαγγελματικής Κατάρτισης & Εκπαιδευτής Ενηλίκων
Παιδιατρικός Εργοθεραπευτής S.I.T. – Εμψυχωτής
Ειδικευμένος στην Ειδική Αγωγή (Μέθοδοι, Διαγνωστικά Εργαλεία &Ανιχνευτικά Test).