3 απλοί τρόποι να εφαρμόσετε τη Μοντεσσοριανή αγωγή στο σπίτι
Όταν μιλάμε για «Μοντεσσόρι», αναφερόμαστε σε μια παιδαγωγική μέθοδο με κέντρο το ίδιο το παιδί. Αυτό σημαίνει πως αν διαλέξεις να την ακολουθήσεις, κάποια πράγματα αυτόματα θα αλλάξουν και η ζωή στο σπίτι θα είναι ελαφρώς διαφορετική! Μην τρομάζεις! Δες 3 απλούς τρόπους να εφαρμόσεις τη Μοντεσσοριανή αγωγή στο σπίτι σου.
1️⃣ «Συμμαζεμένα-τακτοποιημένα». Κάθε γονιός γνωρίζει πως το παιδί του χρειάζεται ασφάλεια για να μεγαλώσει σωστά και αυτό προσπαθεί καθημερινά να του προσφέρει. Η ασφάλεια όμως είναι μια έννοια με πολλές διαστάσεις.
Πέρα από την προστασία και τη θαλπωρή του γονιού, είναι καλό να γνωρίζουμε πως και το περιβάλλον μέσα στο οποίο υπάρχει το παιδί είναι εξίσου σημαντικό. Ας φτιάξουμε μια εικόνα στο μυαλό μας: Ξυπνάς μια μέρα και κατευθύνεσαι νυσταγμένος προς τη κουζίνα με σκοπό να φτιάξεις τον πρωινό σου καφέ. Ανοίγοντας το ντουλάπι, συνειδητοποιείς ότι ο καφές δεν είναι πια εκεί. Παράξενο... Κατευθύνεσαι προς το ντουλάπι με τις κούπες το οποίο είναι τώρα γεμάτο με πιάτα και οι κούπες πουθενά. Το ίδιο και με τη ζάχαρη και το γάλα! Ψάχνεις αλαφιασμένος τα ντουλάπια και τίποτα. «Μα που στο καλό πήγαν όλα? Θα τρελαθώ! Εχθές ήταν όλα στη θέση τους!». Φεύγεις απ’ το σπίτι πολύ εκνευρισμένος.
Το απλό αυτό παράδειγμα είναι φυσικά μη ρεαλιστικό, πολύ απλά γιατί στο σπίτι σας εσείς ελέγχετε που θα τοποθετήσετε το καθετί. Φανταστείτε όμως να μην είχατε αυτή τη δυνατότητα και κάθε λίγο και λιγάκι κάποιος να άλλαζε τις θέσεις στα πράγματά σας! Και εκεί που πάτε να συνηθίσετε πως η κουβέρτα σας είναι πάντα πάνω στο κρεβάτι σας απαλή και έτοιμη να σας ζεστάνει, ξαφνικά να βρίσκεται καταχωνιασμένη μέσα στη ντουλάπα του διπλανού δωματίου, και μετά στο πάτωμα, κι αργότερα πάνω στο σκαμπό του σαλονιού! Δράμα!
Με άλλα λόγια, τα παιδιά έχουν ανάγκη να νιώθουν ασφαλή και λειτουργικά μέσα στον χώρο τους. Είναι καλό κατά τα πρώτα χρόνια της ζωής του παιδιού σας (μέχρι και τα 4 έτη) να μη γίνονται μεγάλες αλλαγές μέσα στο σπίτι και κυρίως στο παιδικό δωμάτιο. Προσπαθήστε τα πράγματα που χρησιμοποιεί καθημερινά το παιδί να μην μετακινούνται συχνά και να βρίσκονται σε σημείο όπου το παιδί να έχει εύκολα πρόσβαση σε αυτά. Με τον τρόπο αυτό πετυχαίνουμε να μεγαλώνουμε ένα παιδί με αυτοπεποίθηση, προσανατολισμό, ασφάλεια και ανεξαρτησία!
2️⃣ «Ένα πράγμα τη φορά». Κάθε γονιός στον κόσμο θα συμφωνήσει πως ή καθημερινότητά του θα ήταν πολύ πιο εύκολη αν τα παιδιά του συμμάζευαν τα παιχνίδια τους και το σπίτι δεν έμοιαζε με πεδίο μάχης στο τέλος της μέρας! Μακρινό όνειρο? Όχι και τόσο! Βάση όλων είσαι εσύ, ο ίδιος ο γονιός! Εσύ ορίζεις πως θα δείχνει στο τέλος της μέρας το σπίτι και μπορείς να δείξεις στα παιδιά σου πως θα γίνει αυτό.
Όσο μικρότερη είναι η ηλικία του παιδιού τόσο ευκολότερα μαθαίνει να αποκτά συνήθειες, γι’ αυτό θυμήσου πως βασικοί κανόνες συμπεριφοράς μέσα στο σπίτι είναι καλό να εφαρμόζονται από νωρίς. Ένας απλός κανόνας που μπορεί να εφαρμοστεί στο σπίτι είναι το «ένα παιχνίδι τη φορά». Το παιδί είναι ελεύθερο να διαλέξει τη δραστηριότητα με την οποία θέλει να ασχοληθεί αλλά οφείλει πρώτα να την ολοκληρώσει, να την τακτοποιήσει και έπειτα να ασχοληθεί με κάτι άλλο.
Έτσι, όχι μόνο γίνεται βίωμα το να τελειώνει κάθε τι που αρχίζει (ξέρω πως ακόμα σε βασανίζει αυτό το μικρό ελάττωμα του χαρακτήρα σου! Να θυμηθώ να… ) αλλά και να ζει σε ένα περιβάλλον τακτοποιημένο, έχοντας αναλάβει την ευθύνη του! Το παιδί, ακόμα και αν στην αρχή δυσκολευτεί και γκρινιάξει, στο τέλος θα μάθει να είναι υπεύθυνο, οργανωμένο και ανεξάρτητο. Για φαντάσου!
3️⃣ «Εκφράσου με λόγια». Ένα από τα πιο υπέροχα και παράλληλα τρομακτικά πράγματα που συνειδητοποιεί ο κάθε γονιός στη πορεία του είναι πως αποτελεί, θέλοντας και μη, το απόλυτο πρότυπο για το παιδί του! Αυτό είναι φυσικά υπέροχο γιατί είναι σαν να έχεις μια πλαστελίνη στα χέρια σου, έτοιμη να της δώσεις σχήμα και μορφή.
Ας παραδεχτούμε όμως πως είναι και αρκετά τρομακτικό, διότι ήρθε τώρα η ώρα να έρθεις αντιμέτωπος με τον εαυτό σου και όλα εκείνα που κατακρίνεις σ’ εσένα και μη τυχόν τα εμφυσήσεις στο παιδί σου γιατί κάηκες! Εντάξει, ας προσγειωθούμε και ας δούμε τα πράγματα ως έχουν. Καλό είναι να αποδεχθούμε πως ό,τι δεν έχει αλλάξει τόσα χρόνια δεν πρόκειται ως δια μαγείας να αλλάξει με το που ήρθε στον κόσμο αυτό το μικρό πλασματάκι, που τι να σου κάνει κι αυτό, δεν είναι και τζίνι! Παρ’ όλα αυτά, αυτό δε σημαίνει πως δεν προσπαθώ για το καλύτερο. Είναι μεγάλη αλήθεια πως κάθε γονιός έρχεται αντιμέτωπος με τον καλύτερο και τον χειρότερο εαυτό του και, καλώς ή κακώς, τα παιδιά μας λειτουργούν πολλές φορές σαν καθρέπτες. Αυτό που μπορούμε να κάνουμε είναι να θέτουμε μικρούς στόχους κάθε μέρα και να προσπαθούμε όσο μπορούμε για την επίτευξή τους. Το παράδειγμα στο οποίο αναφερόμαστε εδώ αφορά στην έκφραση των συναισθημάτων.
Πολλοί άνθρωποι ταλαιπωρούνται επειδή είτε δεν μπορούν είτε δεν γνωρίζουν πως να εκφράσουν τα συναισθήματά τους, με αποτέλεσμα να καταλήγουν σε επιθετικές, γεμάτες σύγχυση, παθητικές συμπεριφορές, χωρίς ούτε και οι ίδιοι να ξέρουν τι τελικά τους φταίει. Φανταστείτε τώρα ένα παιδί, που λογικά βέβαια δεν γνωρίζει ούτε το τι ακριβώς είναι αυτό που αισθάνεται αλλά ούτε και το πως να το εξωτερικεύσει. Έτσι, όταν αισθάνεται θυμό επειδή πρέπει να φύγει πια από το πάρκο πέφτει στο έδαφος και χτυπιέται, ή όταν νιώθει λυπημένο που πρέπει η μαμά να πάει στη δουλειά, κλείνεται στο δωμάτιό του και αρνείται να τη χαιρετήσει.
Μια απλή πρακτική για να μάθουμε στο παιδί μας την έννοια των συναισθημάτων είναι πολύ απλά να μιλάμε γι’ αυτά. Αρχίστε από τον εαυτό σας, εκφράζοντας το πως νιώθετε μια δεδομένη στιγμή. Για παράδειγμα πείτε «Τώρα νιώθω απογοητευμένος/η, λυπημένος/η, χαρούμενος/η». Σιγά σιγά βοηθήστε το παιδί σας να εκφράσει τα δικά του συναισθήματα. Πηγαίνετε κοντά του την ώρα που γκρινιάζει επειδή θέλει να μείνει στο πάρκο και πείτε του «Ξέρω ότι νιώθεις στεναχωρημένος τώρα που πρέπει να φύγουμε, επειδή σου αρέσει πολύ να παίζεις με τους φίλους σου στο πάρκο. Σε καταλαβαίνω, έλα να κάνουμε μια αγκαλιά». Με τον τρόπο αυτό, βοηθάμε το παιδί να κατανοεί τον εσωτερικό του κόσμο, να απενοχοποιεί τα συναισθήματά του και να μάθει σε επόμενο επίπεδο να εκφράζεται και να επικοινωνεί με τους άλλους.
Πριν μπείτε στη διαδικασία να εφαρμόσετε τα παραπάνω, είναι καλό να κάνετε το εξής: Προσαρμόστε την κάθε αρχή στη δική σας οικογένεια. Με αγάπη και πλήρη αποδοχή, κοιτάξτε για δυο λεπτά την οικογένειά σας, όποια μορφή και να έχει, και δείτε πόσο ιδιαίτερη είναι. Κανείς δεν μπορεί να εφαρμόσει «κανόνες» και «αρχές» κατά γράμμα, πόσο μάλλον όταν αναφέρεται σε παιδιά και γονείς. Αυτό όμως που μπορούν να κάνουν όλοι οι γονείς με σιγουριά, είναι να εμπνευστούν από τις αρχές που τους εκφράζουν ή που θεωρούν πως θα βοηθήσουν αυτούς και τα παιδιά τους να εξελιχθούν και να τις προσαρμόσουν στη δική τους, υπέροχη, ξεχωριστή οικογένεια!
📌 Βρείτε περισσότερες πληροφορίες για το Montessori Lab στο Kidsproject.gr με ένα κλικ εδώ!
