Παιδική Κακοποίηση: Οι μορφές και οι επιπτώσεις !

«Με τον όρο κακοποίηση / παραμέληση παιδιών περιγράφεται ένα φαινόμενο σύμφωνα με το οποίο, ένας ή περισσότεροι ενήλικες που έχουν την ευθύνη και την φροντίδα ενός παιδιού προκαλούν ή επιτρέπουν να προκληθούν στο παιδί σωματικές κακώσεις ή συνθήκες στέρησης σε τέτοιο βαθμό σοβαρότητας ώστε συχνά να επιφέρουν σοβαρές διαταραχές σωματικής, νοητικής, συναισθηματικής ή κοινωνικής μορφής, ακόμα και τον θάνατο». Το φαινόμενο της κακοποίησης μπορεί να εκδηλωθεί με διάφορες μορφές. Είτε μέσω σωματικής κακοποίησης είτε σεξουαλικής είτε μέσω συναισθηματικής κακοποίησης ακόμη και παραμέλησης. Μία ή περισσότερες μορφές κακοποίησης δε, αν και διαφορετικές μπορεί να συνυπάρχουν στην ίδια οικογένεια. Με τον όρο «σωματική κακοποίηση» νοείται οποιαδήποτε και καθ’ οποιονδήποτε τρόπο διαταραχή της ανατομικής ακεραιότητας των ιστών του σώματος του παιδιού και οποιαδήποτε κατάσταση είναι αποτέλεσμα μη τυχαίας δυσμενούς επίδρασης εξωγενούς παράγοντα (φύσης μηχανικής, φυσικής ή χημικής) ή αποτέλεσμα στέρησης ενός παράγοντα απαραίτητου για τη ζωή. Η σωματική κακοποίηση περιλαμβάνει κάθε είδους τραυματισμούς ή κακώσεις, διαφορετικής σοβαρότητας και συχνά διαφορετικών ηλικιών, που δεν οφείλονται σε ατυχήματα. Σεξουαλική κακοποίηση θεωρείται η συμμετοχή ή η έκθεση παιδιών σε πράξεις με σεξουαλικό περιεχόμενο, υποκινούμενες από ενήλικα, συνήθως που έχει σχέση φροντίδας ή οικειότητας με το παιδί, οι οποίες έχουν ως σκοπό τη σεξουαλική διέγερση ή / και την ικανοποίηση του ενήλικα. Χαρακτηριστικά του φαινομένου είναι η ανηλικότητα του παιδιού, η σχέση εξάρτησης ή εμπιστοσύνης μεταξύ δράστη και θύματος, η έλλειψη συνειδητής κατανόησης της έννοιας και του περιεχομένου της πράξης αυτής, καθώς και η έλλειψη συνειδητής συναίνεσης του παιδιού. «Ως παραμέληση θεωρείται το φαινόμενο όπου η διατροφή, η ιατρική και η νοσηλευτική φροντίδα, η ένδυση, η στέγαση και η παρακολούθηση που παρέχεται στο παιδί είναι έντονα ανεπαρκής ή ακατάλληλη, σε βαθμό ώστε να παραβλέπεται ή να τίθεται σε σοβαρό κίνδυνο η υγεία και η ανάπτυξή του. Ένα παιδί είναι παραμελημένο εάν αφεθεί χωρίς φροντίδα για μακρά χρονικά διαστήματα ή αν εγκαταλειφθεί». Επιπτώσεις της κακοποίησης στα παιδιά Η κακοποίηση ενός παιδιού σε όλες τις μορφές της έχει αρνητικές συνέπειες στο παιδί που κακοποιείται, στην οικογένεια και κατ΄επέκταση στην κοινωνία στην οποία ζει. Ερευνητικά δεδομένα έχουν δείξει ότι η κακοποίηση και παραμέληση ανήλικων τέκνων επιφέρει σοβαρές επιπτώσεις στη σωματική, νοητική και συναισθηματική ανάπτυξη, κοινωνική προσαρμογή, ενώ μπορεί να επιφέρει ακόμη μόνιμη αναπηρία είτε ακόμη και θάνατο. Αναλυτικότερα, οι επιπτώσεις: Σοβαρά σωματικά, νευρολογικά, νοητικά και συναισθηματικά προβλήματα, προβλήματα όρασης, μόνιμες νευρολογικές διαταραχές, προβλήματα συγκέντρωσης και ομιλίας, επιδράσεις στη συναισθηματική ανάπτυξη, χαμηλή εκτίμηση εαυτού, χαμηλές ατομικές προσδοκίες, απουσία υποστηρικτικού δικτύου, καθυστέρηση στο λόγο, δισταγμός κατά την ομιλία, αδυναμία στην έκφραση, αποδιοργάνωση, υπερκινητικότητα, επιθετικότητα προς τους συνομήλικους, διαταραχές συμπεριφοράς στο σχολείο, επιθετική συμπεριφορά στο σπίτι (λεκτική και σωματική βία) νεανική παραβατικότητα κ.α. Αξίζει να σημειωθεί ότι κατά την σεξουαλική κακοποίηση το παιδί: Οδηγείται στην απομόνωση, παρουσιάζει έντονη επιθετικότητα, καταθλιπτικά στοιχεία, άγχος, σύγχυση συναισθημάτων, αμφιθυμία, διαταραχές στη μάθηση και τη συγκέντρωση, απότομη πτώση της σχολικής επίδοσης, φόβο, απώλεια εκτίμησης εαυτού και αυτοεκτίμηση, διαταραχές του ύπνου, αισθήματα ενοχής σε παιδιά μικρότερης ηλικίας, διαταραχές ταυτότητας, απόπειρες αυτοκτονίας ή αυτοτραυματισμού, καθώς και χρήση αλκοόλ και άλλων τοξικών ουσιών. Πηγές: Αγάθωνος - Γεωργοπούλου, Ε. (1991), Κακοποίηση - Παραμέληση Παιδιών. Δεύτερη έκδοση. Αθήνα: Γρηγόρη. Γιωτάκος Ο.,Τσιλιακού Μ., Τσίτσικα Α. (2011), Κακοποίηση Παιδιού και Εφήβου, Ανίχνευση,αντιμετώπιση,πρόληψη. Αθήνα: Πεδίο. Καλλινικάκη, Θ. (1998), Κοινωνική Εργασία. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα. Πρεκατέ, Β. (2008), Η κακοποίηση του παιδιού στο σχολείο και την οικογένεια. Αθήνα: Βήτα. Herbert, M. (1997), Η ψυχολογική φροντίδα του παιδιού και της οικογένειά του. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα. American Human Association (February 2012) , Reporting child abuse and neglect. Πηγή: https://www.psycholozin.gr/