Το παραμελημένο παιδί θα γίνει ένας εξαρτητικός ενήλικας με προβλήματα αυτοπεποίθησης;
Αναφορικά με την αιτία και το οικογενειακό τους περιβάλλον, φαίνεται να υπάρχει σύνδεση διαταραχών άγχους και φοβιών στο οικογενειακό περιβάλλον του εξαρτητικού ατόμου, συμπεριφορά που οδηγεί σε υπερπροστατευτικότητα από τους γονείς σε μια προσπάθεια ελέγχου του παιδιού τους.
Τείνουν να είναι υπερβολικά κοντά στο παιδί, μην αφήνοντάς το να ανεξαρτητοποιηθεί και να γνωρίσει τον εαυτό και τις δικές του ικανότητες. Αντιθέτως, με τη συμπεριφορά τους του δημιουργούν την πεποίθηση πως είναι ανίσχυρο σε σχέση με τους άλλους και πως αν δεν υποταχθεί, κινδυνεύει να εγκαταλειφθεί. Δεν ενισχύουν ποτέ και φυσικά δεν ανταμείβουν καμιά ανεξάρτητη δράση του.
Η ιδιοσυγκρασία του παιδιού παίζει επίσης το ρόλο της. Πιθανώς η Εξαρτητική Διαταραχή να ξεκινά με μία ήπια και φοβισμένη ιδιοσυγκρασία του παιδιού, η οποία προκαλεί προστατευτικά συναισθήματα από τους γονείς. Σε μια άλλη περίπτωση όπου στο παιδί δεν προϋπάρχει μια τέτοια ιδιοσυγκρασία, πιθανώς να συγκρούεται ανάμεσα στην ανάγκη για αγάπη και αποδοχή από την οικογένεια του αφ’ ενός και την ανάγκη ανεξαρτησίας αφ’ ετέρου. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να στρέφει το συναίσθημα θυμού προς τους γονείς στον ίδιο του τον εαυτό, δημιουργώντας έναν υποτακτικό χαρακτήρα, αποφεύγοντας να δείξει ή να αναγνωρίσει το θυμό του, ακόμη και στο ίδιο.
Μια άλλη πιθανότητα είναι, να μεγάλωσε με γονείς οι οποίοι δεν ανταποκρίνονταν στις ανάγκες του ή ήταν κακοποιητικοί, με αποτέλεσμα να του δημιουργήθηκαν φοβίες και αυτό γίνεται αντιληπτό στις σχέσεις του, οι οποίες χαρακτηρίζονται από ανασφάλεια και εξάρτηση με τον εκάστοτε σύντροφο.
Πώς εξελίσσεται λοιπόν, ένα άτομο με εξαρτητική διαταραχή;
Τα ευρήματα δείχνουν πως υπάρχει στο άτομο η τάση για ελαττωμένη επαγγελματική λειτουργικότητα και συνήθως έχει την ανάγκη να λειτουργεί υπό την επίβλεψη κάποιου. Αποφεύγει θέσεις με υπευθυνότητα και αγχώνεται όταν του ζητηθεί να αναλάβει έναν ηγετικό ρόλο, καθώς προτιμά να είναι ακόλουθος παρά αρχηγός, συμπεριφορά που του παρέχει ασφάλεια, δεδομένου ότι δεν έχει εμπιστοσύνη στον εαυτό του, την κρίση ή τις ικανότητές του. Επηρεάζεται εύκολα από τους άλλους και έχει συνεχώς την ανάγκη να υπάρχουν δίπλα του άνθρωποι, οι οποίοι θα το φροντίζουν, θα το στηρίζουν και θα το διαβεβαιώνουν. Υπό αυτή του την ανάγκη και τον έντονο φόβο αποχωρισμού, προσκολλάται και υποτάσσεται σε άτομα, προσφέροντας όχι μόνο ό,τι του ζητείται αλλά πολλά περισσότερα, τα οποία είναι αφόρητα πιεστικά ακόμη και για το ίδιο το άτομο.
Χαρακτηρίζεται από έλλειψη αυτοπεποίθησης και δυσκολεύεται να πάρει αποφάσεις χωρίς να συμβουλευτεί κάποιον. Δυσκολεύεται πολύ να εκφράσει τη διαφωνία του προς άλλα άτομα, επειδή φοβάται ότι θα χάσει την υποστήριξη την αποδοχή ή την έγκριση τους, αφού εξαρτάται αποκλειστικά και μόνο από το τι πιστεύουν οι άλλοι για εκείνο. Του λείπει παντελώς η αίσθηση προσωπικής αξίας.
Σε μια ερωτική σχέση, τα πράγματα γίνονται ακόμη πιο δύσκολα για το άτομο με εξαρτητική διαταραχή. Παρουσιάζει έναν διαρκή φόβο απόρριψης και εγκατάλειψης. Όταν τελειώσει μία σχέση, αναζητά επειγόντως μια άλλη, ως πηγή φροντίδας και υποστήριξης, αδυνατώντας να μείνει μόνο.
Είναι μια δύσκολη περίοδος της ζωής του, όπου αισθάνεται στενοχώρια, θλίψη και νιώθει αβοήθητο εξαιτίας των μεγαλοποιημένων φόβων του και της αίσθησης ανικανότητας φροντίδας του εαυτού του. Σε αυτήν την περίοδο της ζωής του, είναι πολύ πιθανό να αναδυθούν καταθλιπτικές επιπλοκές και είναι η συχνότερη αιτία που οδηγεί ένα τέτοιο άτομο στο να αναζητήσει τη βοήθεια ενός ειδικού.
Τα περισσότερα άτομα με εξαρτητική διαταραχή, υποφέρουν πολύ μέσα σε μια συντροφική σχέση, λόγω κακομεταχείρισης σωματικής ή ψυχικής από τον εκάστοτε σύντροφο.
Συχνά «μπλέκουν» με οριακούς συντρόφους, τους οποίους λατρεύουν, γιατί στην αρχή τους θεοποιούν. Όταν όμως ο οριακός σύντροφος ξεκινήσει την υποτίμηση, τα πράγματα δυσκολεύουν για το εξαρτητικό άτομο. Περιπτώσεις να μείνουν καιρό σε μια συντροφική σχέση είναι όταν σχετίζονται με συντρόφους από τους οποίους μπορούν να εξαρτηθούν. Πολύ συχνά αυτή την ανάγκη εξάρτησης την καλύπτει ο ναρκισσιστής σύντροφος, τον οποίο στην ουσία ο εξαρτητικός υπηρετεί.
Ομοίως, μια οιστριονική γυναίκα μπορεί εύκολα να κερδίσει έναν εξαρτητικό σύντροφο με τη φλογερή προσωπικότητά της. Μια σημαντική σημείωση, που συνήθως μπερδεύει τη διάγνωση, είναι ο δυναμισμός που μπορεί να δείξει ένα άτομο με εξαρτητική προσωπικότητα στην προσπάθεια του να προσφέρει, να γίνει απαραίτητο, ώστε να μην εγκαταλειφθεί.
📌 Περισσότερες πληροφορίες για την κ. Ανδριάννα Γεροντή θα βρείτε εδώ