Πρωτότοκο, μεσαίο, μικρό αδελφάκι και μοναχοπαίδι: Τα χαρακτηριστικά κάθε παιδιού ανάλογα με τη σειρά γέννησης

Ο τρόπος που συμπεριφέρονται οι γονείς στο παιδί επιδρά σε μεγάλο βαθμό στην εικόνα που θα σχηματίσει το ίδιο για τον εαυτό του, για τις ικανότητές και τις δυνατότητές του. Τα παιδιά διαφοροποιούνται ανάλογα με τη σειρά γέννησής τους και με τις εμπειρίες που αποκτούν σύμφωνα με αυτή. Οι γονείς ενδείκνυται να λαμβάνουν υπ’ όψιν τόσο τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας του κάθε παιδιού, όσο και τη θέση του στην οικογένεια, προκειμένου να μην αφήνουν κανένα να αισθάνεται αδικημένο σε σχέση με τα αδέλφια του ή να νιώθει ότι τυγχάνει λιγότερης προσοχής.

Η στάση των γονιών στο μεγαλύτερο παιδί

Αναφορικά με το μεγαλύτερο παιδί, είναι σημαντικό οι γονεϊκές προσδοκίες να ανταποκρίνονται στις ικανότητές του. Κυρίως με τον ερχομό του δεύτερου παιδιού, η συμπεριφορά του αρχίζει να κρίνεται πιο αυστηρά, με τους γονείς μερικές φορές να αναμένουν μεγαλύτερη ωριμότητα από αυτή που μπορεί να δείξει ένα παιδί. Επειδή είναι συχνά ανταγωνιστικό και έχει την τάση να μη δέχεται τίποτα λιγότερο από το τέλειο αναφορικά με τις επιδόσεις του, ενδείκνυται να αποφεύγετε την κριτική στις ικανότητές του ή την επανάληψη ενός καθήκοντος που δεν κατάφερε να επιτελέσει. Μπορείτε να παραδεχτείτε τα λάθη σας προς αυτό, δείχνοντας με το παράδειγμά σας ότι κανείς δεν είναι τέλειος.

Συχνά το μεγαλύτερο παιδί φαίνεται αλαζόνας, αλλά αυτό που πραγματικά αναζητά είναι η επιβεβαίωση. Τονίστε περισσότερο τα θετικά του χαρακτηριστικά παρά τα αρνητικά. Επιβραβεύστε το για το «Β» που πήρε στα μαθηματικά, χωρίς να επιμείνετε γιατί δεν έφερε «Α». Συνήθως τα πρωτότοκα παιδιά έχουν την τάση να προσχεδιάζουν τα πάντα. Ως αποτέλεσμα δε διασκεδάζουν ούτε καν στις διακοπές. Μπορείτε να οργανώσετε μια έκπληξη, κάτι που θα το κάνει να αισθανθεί επιθυμητό, εφόσον κάποιος άλλος την σχεδίασε για το ίδιο.

Η στάση των γονιών στο μεσαίο παιδί

Στο μεσαίο παιδί συμπεριφερθείτε με φροντίδα και σεβασμό. Αναθέστε του ευθύνες, ζητήστε τη γνώμη του για ένα συμβάν, δείχνοντας ότι υπολογίζετε τη στάση του. Ενδιαφερθείτε για τα αισθήματά του. Κάντε το να αισθανθεί ότι έχει ξεχωριστή σημασία για εσάς. Βγάζετέ το πολλές φωτογραφίες και αφιερώστε του τον ίδιο χρόνο που δίνετε στα άλλα παιδιά.

Η στάση των γονιών στο μικρότερο παιδί

Αναφορικά με το μικρότερο παιδί, απαραίτητη είναι η ενίσχυση της ανεξαρτησίας και της αυτονομίας του από νεαρή ηλικία. Μην το αντιμετωπίζετε σαν «μωρό», αναθέστε του από νωρίς οικιακά καθήκοντα, π.χ. να μαζεύει τα παιχνίδια του, να στρώνει το κρεβάτι του. Ακούστε τις ανησυχίες του και αναμένετε την ίδια συμπεριφορά από εκείνο. Είναι σημαντικό να μάθει να αντιμετωπίζει τις συνέπειες των πράξεων του. Μην παρεμβαίνετε ως «σωτήρας» σε οποιαδήποτε κατάσταση καλείται να διαχειριστεί. Αντισταθείτε στην ανάγκη προσκόλλησης σε αυτό. Αποφύγετε ιδέες όπως: «Θα το έχω κοντά μου στα γεράματα».

Πολλές φορές, το μικρότερο παιδί επαναχρησιμοποιεί τα πράγματα (ρούχα, παιχνίδια) των μεγαλύτερων αδελφών του. Αφήστε το να επιλέγει το ίδιο ποια θα κρατήσει. Ενδείκνυται να μην αρκείστε στην επαναχρησιμοποίηση, αλλά να του προσφέρετε καινούρια πράγματα. Επιτρέψτε του να αποφασίζει το ίδιο για τα ρούχα που θα αγοράσει ακόμη και αν δε συμφωνείτε με τις επιλογές του.

Τα αδέλφια μπορούν να μάθουν το ένα από το άλλο. Όταν συζητάτε ή παίζετε όλοι μαζί, φροντίστε να λαμβάνετε υπ’ όψιν τις ανάγκες και του μικρότερου παιδιού, ειδάλλως θα αισθανθεί παραμελημένο. Αποφύγετε τις συγκρίσεις με τα μεγαλύτερα αδέλφια, αναμένοντας παρόμοιες επιδόσεις ή επίπεδο ωριμότητας. Πιθανώς τα μεγαλύτερα να διατάζουν το μικρότερο ή να το βάζουν να τους κάνει θελήματα. Αποτρέψτε τέτοιες συμπεριφορές.

Πώς πρέπει να συμπεριφερθούν οι γονείς σε δίδυμα αδέλφια

Αν τα παιδιά είναι δίδυμα, ενδείκνυται ο καθένας να διατηρεί την ατομική του ταυτότητα, τον χώρο και τον χρόνο του. Να απευθύνεστε σε αυτά με τα προσωπικά τους ονόματα και όχι λέγοντας «τα δίδυμα». Παροτρύνετε το περιβάλλον σας, συγγενείς και δασκάλους, να κάνουν το ίδιο. Αποφύγετε να τα ντύνετε με τα ίδια ρούχα. Καλό είναι από μικρή ηλικία ο καθένας να έχει τα δικά του παιχνίδια, ρούχα, παπούτσια, τον δικό του χώρο. Αν δεν έχουν ξεχωριστά δωμάτια, τουλάχιστον να έχει ο καθένας ένα συρτάρι αποκλειστικά δικό του. Επειδή είναι δίδυμα, δε σημαίνει ότι πρέπει να τα μοιράζονται όλα.

Ενθαρρύνετε τη συναναστροφή με τους συνομηλίκους. Αν το καθένα θέλει να περάσει χρόνο μόνο του ή με τους φίλους του, δε σημαίνει ότι δεν απολαμβάνει την παρουσία του άλλου. Ενισχύστε τα διαφορετικά τους ενδιαφέροντα όταν εμφανιστούν.

Γονείς και μοναχοπαίδι

Αν έχετε μοναχοπαίδι, θυμηθείτε ότι μπορεί να λάβει πολλές γνώσεις από τους ενήλικες, ωστόσο υπάρχει η περίπτωση να υιοθετήσει συμπεριφορές ή εκφράσεις που δε συνάδουν με την ηλικία του. Ενθαρρύνετε την παρέα με συνομήλικα παιδιά, ώστε να ενισχυθεί η κοινωνικοποίησή του και να μάθει τρόπους συμπεριφοράς ανάλογους της ηλικίας του. Είναι σημαντικό από μικρή ηλικία να αποκτήσει φίλους με τους οποίους θα μπορεί να μοιράζεται τις δυσκολίες της καθημερινότητας. Συχνά τα κατοικίδια ζώα είναι σημαντικά για τα μοναχοπαίδια και τους μαθαίνουν πώς να φροντίζουν τους άλλους.

Τα μοναχοπαίδια μπορεί να δυσκολεύονται να συγχωρήσουν τους άλλους, αλλά και τον εαυτό τους. Να θυμάστε ότι οι προσδοκίες σας πρέπει να ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα. Επιτρέψτε του να κάνει λάθη και να επιδεικνύει όση ωριμότητα αντιστοιχεί στην ηλικία του.

Περιορίστε τον έπαινό σας σε όσα πραγματικά έχει κάνει καλά το παιδί. Ο υπερβολικός έπαινος για ασήμαντα επιτεύγματα του δημιουργεί μία λανθασμένη εντύπωση για τις ικανότητές του και τις αντιδράσεις των άλλων σε αυτές. Προσπαθήστε να του αφιερώνετε όσο χρόνο, προσοχή και όσα χρήματα θα του δίνατε αν είχατε περισσότερα παιδιά. Μάθετε του από μικρή ηλικία να αντιμετωπίζει τις διαφωνίες με τους γύρω του. Όταν το παιδί έχει συνηθίσει να κυλούν όλα ομαλά για το ίδιο, είναι πιθανό να πληγωθεί βαθύτατα από την παραμικρή επίπληξη.

Ευνοείστε την αυτονομία του και τη λήψη πρωτοβουλιών, αποφεύγοντας υπερπροστατευτικές συμπεριφορές. Σημαντικό είναι το παιδί να περνά χρόνο με τον γονέα του ίδιου φύλου ώστε να ευνοηθεί η ταύτισή του με αυτόν.

---

Για να μάθετε περισσότερα για το Κέντρο Θεραπευτικής Συμβουλευτικής Εφήβων και Ενηλίκων Ανδριάννα Γεροντή και τις υπηρεσίες του,

κάντε κλικ στην εικόνα: